معرفی گیاه پتوس
یکی از ساده‌ترین گیاهان برای نگهداری در آپارتمان، انواع گیاه پتوس (Epipremnum aureum) است. واریته‌های متفاوت گیاه پتوس از لحاظ رنگ و الگوی برگ بسیار متنوع است که برای طیف گسترده‌ای از سلیقه ها و دکورها جذابیت دارد. پتوس برای مبتدیان گیاهی بدون دردسر و کم توقع است. این گیاه محبوب، نور کم را تحمل می‌کند و این موضوع پتوس را به انتخاب خوبی برای مکان‌هایی که نور زیادی ندارند، تبدیل می‌کند. روش نگهداری پتوس بسیار ساده است.
در این مقاله سعی کرده‌ایم مهم‌ترین نکات و ترفندهای نگهداری این گیاه محبوب را بررسی کنیم. همانطور که می‌دانید پتوس علاوه بر نگهداری ساده‌ی که دارد، یکی از بهترین گیاهان آپارتمانی برای بهبود کیفیت هوای داخلی و تمیزتر کردن هوای محیط خانه و محل کار است. پس در ادامه همراه ما باشید
اطلاعات اولیه گیاه پتوس
نام گیاه شناسی: Epipremnum aureum
نام های رایج: Devil’s Ivy، Pothos، Scindapsus، آروم پیچک، تاک نقره‌ای و پیچک جزایر سلیمان.
اصل و نسب: گیاه پتوس بومی مناطق گرمسیری جنوب شرقی آسیا و جزایر غربی اقیانوس آرام است.
سطح مراقبت: آسان و مناسب افراد مبتدی
نور مورد نیاز: نور غیر مستقیم و بالا ایده آل است، اما پتوس ها در برابر نور کم و نور فلورسنت نیز مقاوم هستند. از تابش مستقیم نور خورشید که باعث سوختگی یا تغییر رنگ شاخ و برگ می‌شود، خودداری کنید.
سرعت رشد: آهسته تا سریع بسته به واریته. تنوع رنگ بیشتر در برگ‌ها باعث کاهش رشد می شود.
شاخ و برگ: برگ های براق به طول ۵ تا ۲۵ سانتی متر، به شکل قلب یا نیزه‌ای، به رنگ‌های سبز، زیتونی، سفید و طوسی یا دارای طرح‌های متنوع هستند.
گل ها: گل‌های کوچک و سفید نادری دارند و فقط روی گیاهان بالغ در زیستگاه بومی آنها دیده می‌شوند. پتوس در محیط خانه گل نخواهد داد.
اندازه: در زیستگاه بومی خود می تواند تا ۱۵ متر رشد کند.
میزان سمی بودن: تمام قسمت های گیاه میتواند فقط در صورت بلعیده شدن توسط حیوانات خانگی یا کودکان در حد خفیف تا متوسط ایجاد حساسیت کند.
روش نگهداری پتوس
نور مورد نیاز پتوس
نزدیک پنجره‌ای قرار بگیرید که نور غیرمستقیم خوبی دریافت می‌کند. پنجره شمالی یا شرقی برای این گیاه مناسب است. اما اگر گیاه را نزدیک پنجره جنوبی یا غربی می‌گذارید که آفتاب مستقیم دارد، بهتر است گیاه حدود نیم متر از پنجره فاصله داشته باشد. اگر گیاه را در محیطی نگه میدارید که پنجره ندارد، میتوانید از لامپ رشد استفاده کنید.
آبیاری
بین دو آبیاری اجازه دهید پنج سانتی متر از سطح خاک خشک شود. آبیاری بیش از حد می تواند باعث پوسیدگی ریشه گیاه پتوس شود. بعد از آبیاری نیز، آب اضافی را از زیر گلدانی خارج کنید.
دما و رطوبت مورد نیاز پتوس
گیاهان بهتر است در محدوده دمایی ایده آل بین ۱۸ تا ۲۶ درجه سانتی گراد نگهداری شوند. پتوس، مشابه زیستگاه بومی خود رطوبت را می‌پسندد، اما نسبت به هوای متوسط یا خشک مقاوم است و در محیط داخلی آپارتمان خود را با شرایط وفق میدهد. در فصل زمستان که هوای محیط خشک‌تر است، گیاه پتوس از رطوبت اضافی مانند مهپاشی یا دستگاه بخور سرد، استقبال می کند. برای افزایش رطوب محیطی و افزایش برگ‌دهی گیاه میتوانید از هورمون پاشی استفاده کنید و هورمون بوستر را هفته‌ای دوبار روی گیاه پتوس مهپاشی نمایید.
نوع خاک
در خاک برگ استریل سبک و با زهکشی بالا، رشد خوبی خواهد داشت. گیاه پتوس pH کمی اسیدی ۶.۱ تا ۶.۵ را ترجیح می دهد، اما مقادیر کمی بالاتر یا پایین‌تر را نیز تحمل می‌کند.
الزامات گلدان
در گلدانی با عرض ۲ تا ۳ سانتیمتر بزرگتر از ریشه با سوراخ های زهکشی کافی بکارید. لایه زیرین خاک را پوکه بریزید تا زهکشی به درستی انجام شود.
مراقبت از گیاه پتوس
پتوس‌ها تغذیه کننده‌های سبک هستند. برای حفظ سلامت ظاهری پتوس خود، از پکیج کوددهی و مراقبتی پتوس استفاده نمایید. این پکیج علاوه بر تقویت و کوددهی گیاه، پتوس شما را در برابر انواع بیماری‌های قارچی مقاوم می‌کند.
کوددهی پتوس
- کود ۲۰-۲۰-۲۰ (برای پتوس سبز) یا کود ۱۲-۱۲-۳۶ (برای پتوس‌های ابلق) ماهیانه یکبار آبیاری کنید
- هورمون بوستر هفته‌ای دوبار روی تمامی قسمت‌های گیاه اسپری کنید
- آهن و هیومیک اسید هر دو ماه یکبار آبیاری کنید
تکثیر پتوس
پتوس به راحتی از طریق قلمه‌های ساقه تکثیر می‌شود. ساقه‌ها را به طول ۱۵ سانتیمتر درست از زیر یک گره برگ ببرید و در آب یا پرلیت(جهت رشد سریعتر) قرار دهید. ریشه‌ها طی یک تا دو ماه در نور مناسب رشد می‌کنند. هر ۲ هفته یکبار آب را عوض کنید و ۵ سی سی هورمون ریشه‌زا اضافی کنید. بعد از اینکه قلمه‌ها حدود پنج تا هفت سانتمیتر ریشه‌دار شدند، آنها را در خاک برگ استریل بکارید. پتوس را می‌توان از طریق تقسیم ریشه نیز تکثیر کرد. توده ریشه را به آرامی به چند قسمت برش دهید و در خاک تازه بکارید و ۲ تا ۳ سانتی متر فاصله در اطراف توده ریشه باقی بگذارید.
هرس در روش نگهداری پتوس
گیاهان را می‌توان فشرده‌تر نگه داشت یا به آنها اجازه داد که پراکنده شوند. اگر می‌خواهید پتوس پر و بوته‌ای باشد، شاخه های بلند و رونده را هرس کنید. ساقه های لخت را می توان از سطح خاک ببرید تا شاخه های جدید جوانه بزنند.
تعویض گلدان
خارج شدن ریشه‌های گیاه از زیر گلدان یا از سطح خاک میتواند نشانه آن باشد که زمان تعویض گلدان فرا رسیده است. برای اطمینان بهتر است گیاه را به آرامی از گلدان خود خارج کنید؛ اگر ریشه‌ها پر و در هم تنیده به نظر می‌رسند، وقت آن است که گلدان گیاه را بزرگتر کنید. پتوس خود را در گلدانی با عرض ۲ تا ۳ سانتیمتر بزرگتر از ریشه با سوراخ‌های زهکشی کافی بکارید. فراموش نکنید لایه زیرین خاک را پوکه بریزید.
تمیز کردن
برگ‌ها را هر چند هفته یکبار با یک پارچه مرطوب پاک کنید تا ظاهر شاخ و برگ‌ها تازه و براق شود. برای تمیز کردن برگ گیاهان بهتر است از براق کننده ارگانیک شاینی استفاده کنید تا هم گیاه به راحتی تمیز شود و هم یک لایه محافظتی در برابر آفات و بیماری‌های روی برگهای گیاه ایجاد شود.
روش نگهداری پتوس و درمان مشکلات و بیماری‌های این گیاه
پتوس‌ها مشکلات آفت یا بیماری کمی دارند و گیاهان نسبتا مقاومی هستند. روش نگهداری پتوس و مراقبت از آن در برابر بیماری و آفت ها در ادامه بیان شده است. در اینجا مواردی از آفت یا بیماری‌های شایع آورده شده که بهتر است ماهیانه یکبار وجود آنها را روی گیاه خود چک کنید:
برگهای قهوه‌ای یا زرد
اگر برگهای مسن‌تر قهوه‌ای یا زرد هستند در حالی که رشد جدید خوب به نظر می‌رسد، این میتواند نشانه‌ای از کمبود مواد مغذی باشد. برای رشد بیشتر گیاه را با پکیج کوددهی پتوس تقویت کنید. دقت داشته باشید زرد شدن برگهای قدیمی گیاه جزئی از روند رشد طبیعی گیاه است و بیماری محسوب نمی‌شود، اما اگر میزان زرد شدن بیش از حالت معمول باشد بهتر است به فکر تغذیه گیاه خود باشید. از دلایل دیگر زرد شدن ناگهانی برگ‌ها می‌توان به تنش‌های جابه‌جایی یا دمایی اشاره کرد. اگر گیاه پتوس شما دچار تنش شده است برای درمان میتوانید از آمینواسید استفاده کنید.
کم رنگ و نازک شدن شاخ و برگ
محو شدن رنگ احتمالاً به دلیل نور کم است. گیاه را به مکان روشن‌تر انتقال بدهید. نازک شدن برگ‌ها نیز میتواند به دلیل پوسیدگی ریشه و کمبود مواد غذایی باشد.
قهوه‌ای شدن و سوختگی نوک برگ‌ها و روش نگهداری پتوس برای درمان
این مشکل ممکن است به دلیل آبیاری بیش از اندازه و پوسیدگی ریشه گیاه باشد. برای درمان ابتدا میزان آبیاری را کنترل کنید و تا قبل از خشک شدن خاک گیاه را آبیاری نکنید. ریشه‌های پوسیده گیاه را جدا کنید و گیاه را دو نوبت با قارچ‌کش کاربندازیم آبیاری کنید. سپس برای رویش مجدد برگهای از هورمون بوستر استفاده کنید و آن را هفته‌ای دوبار روی تمامی قسمت‌های گیاه اسپری کنید.
برگ‌ها یا ساقه‌های سیاه شده یا ریزش ناگهانی برگ‌ها
این وضعیت احتمالاً نشانه آبیاری بیش از حد و غرقابی شدن خاک گیاه است که در نهایت گیاه دچار پوسیدگی ریشه شده است. برای درمان شاخه‌های آسیب دیده را جدا کنید. اجازه دهید خاک کاملا خشک شود و ریشه های جدید رشد کنند. بعد از آبیاری حتما آب داخل زیرگلدانی را تخلیه کنید. سوراخ‌های زهکشی را چک کنید که مسدود نباشند. برای رشد مجدد ریشه‌ها میتوانید از هورمون ریشه‌زا استفاده کنید.
لبه‌های چروکیده، زرد، پژمرده برگ‌ها
این مشکل میتواند نشانه‌ای از میزان کم آبیاری باشد. در صورت نیاز آبیاری را افزایش دهید.
برگهای سیاه شده و رشد کم یا بدون رشد
ممکن است در نتیجه محیط سرد باشد. گیاهان را به مکان گرم‌تر با تهویه هوای مناسب‌تری منتقل کنید و ساقه‌های آسیب دیده را هرس کنید. هرگز گیاه را در محیطی که تهویه هوای خوب ندارد غبارپاشی نکنید.
روش نگهداری پتوس و مبارزه با آفات
آفاتی که معمولا به گیاه پتوس حمله می‌کنند، میتواند شامل شپشک آرد آلود یا کنه تارعنکبوتی باشد. شپشک‌های آردآلود حشرات سفید پنبه‌ای شکلی هستند که پشت و روی برگهای گیاه ایجاد می‌شوند. برای درمان شپشک‌های آردآلود را با یک گوش پاک کن یا پنبه آغشته به الکل ۷۰ درصد پاک کنید یا از صابون حشره کش استفاده کنید. سپس هر سه روز یکبار و در دوره هفت روزه، سم کنفیدور را روی تمامی قسمت‌های گیاه اسپری کنید. برای درمان کنه تارعنکبوتی نیز سم آبامکتین را هر سه روز یکبار روی تمامی قسمت‌های گیاه اسپری کنید.
اگر خاک برای مدتی خیلی مرطوب بماند، ممکن است محیط مناسب برای رشد پشه‌ها در سطح خاک باشد. بنابراین همیشه رطوبت خاک را کنترل کنید. برای از این بردن حشرات سطح خاک میتوانید از چسب زرد استفاده کنید یا در موارد شدیدتر از سم محافظ ریشه استفاده نمایید. بین دو آبیاری اجازه دهید خاک خشک شود تا از تکثیر پشه‌ها جلوگیری شود.
بیماری‌های قارچی و روش نگهداری پتوس در صورت بیمار شدن
بیماری‌های قارچی پتوس معمولا در اثر آبیاری بیش از اندازه و مرطوب ماندن محیط خاک گیاه ایجاد می‌شود. علائم بیماری قارچی لکه‌های قهوه‌ای رنگ روی برگهای گیاه پتوس است. برای از بین بردن این بیماری از قارچ کش ترکیبی سه مرتبه به فاصله سه روز استفاده کنید و آن را روی تمامی قسمت‌های پتوس اسپری کنید. بهتر است بعد از ده روز استراحت مجددا تکرار کنید. این روند را تا زمانی که لکه‌های قارچی ظاهر نشوند، ادامه دهید.
سوالات پرتکرار در مورد روش نگهداری پتوس
آیا گیاه پتوس برای حیوانات خانگی سمی است؟
بله گیاه پتوس در صورت بلعیده شدن توسط حیوانات خانگی یا کودکان، ممکن است ایجاد حساسیت کند. این گیاه دارای ترکیباتی مانند سولفات‌ها، کلریدها و آمونیاک است که میتواند برای حیوانات خانگی مانند گربه‌ها، سگ‌ها و حتی کودکان حساسیت به وجود آورد. بنابراین، برای جلوگیری از هرگونه مشکلات بهداشتی، اطمینان حاصل شود که این گیاه در محلی قرار نگیرد که حیوانات خانگی یا کودکان به طور مستقیم با آن در تماس باشند. همچنین در صورت هرگونه علائم ناخوشایند در حیوانات خانگی یا کودکان، به پزشک مراجعه شود.
آیا روش نگهداری پتوس در محیط‌های کم نور متفاوت است؟
روش نگهداری پتوس در محیط‌های کم‌نور نیز مانند محیط‌های پر نور است. این گیاه در محیط کم‌نور به رشد خود ادامه میدهد اما ممکن است به مرور ضعیف شود و برگ‌ها کوچک شوند. بنابراین بهتر است در چنین محیطی از لامپ‌های رشد استفاده کنید. همچنین دقت کنید خاک گیاه در محیطی که نور کمی دارد دیرتر خشک خواهد شد.
